Jekyll và Hyde là gì
Bác sĩ Jekyll và ông Hyde (nguyên tác: Strange Case of Dr. Jekyll and Mr. Hyde, dịch nghĩa: Vụ án kỳ lạ của bác sĩ Jekyll và ông Hyde) là một tác phẩm của Robert Louis Stevenson sáng tác năm 1886. Tác phẩm còn được biết đến với tên gọi đơn giản Jekyll & Hyde. Truyện kể về một luật sư ở Luân Đôn tên Gabriel John Utterson đang điều tra về sự hiện diện kỳ lạ giữa người bạn cũ của ông, Henry Jekyll và tên khốn Edward Hyde. Tiểu thuyết đã được chuyển thể thành các ngôn ngữ khác nhau, và cụm từ “Jekyll & Hyde” đã được sử dụng để nói về một người có tính cách và đạo đức rất khác nhau trong nhiều trường hợp, mà tiếng Việt thường hay gọi là “đừng trông mặt mà bắt hình dong”, “nhìn vây nhưng không phải vậy”.
Nội dung câu chuyện
Nhắc tới Mr. Hyde thì đồng thời cũng phải nhắc tới Dr. Jekyll, hai mà một, một mà hai nhân vật chính trong cuốn tiểu thuyết Strange Case of Dr. Jekyll & Mr. Hyde (1886) của tác giả Robert Louis Stevenson. Dr. Jekyll và Mr. Hyde là hai bản thể đối lập cùng tồn tại trong một con người.
Bác sĩ Henry Jekyll là một con người có học thức, được trọng vọng, nhưng ẩn trong ông là những ham muốn, thèm khát không đứng đắn mà ông cố dồn nén lại. Chính vì vậy ông sáng tạo ra một loại huyết thanh mà khi tiêm vào cơ thể, Jekyll sẽ biến thành một con người khác – ông Edward Hyde. Hyde là một kẻ to lớn, khỏe mạnh, xấu xí, lông lá, dáng đi như vượn, tính khí cục cằn, vô đạo đức và rất bạo lực. Khoác lên vẻ ngoài của ông Hyde, bác sĩ Jekyll được ‘thoát xác’, có thể thực hiện mọi hành vi khiếm nhã, trộm cướp, bạo lực, vào lầu xanh… mà không sợ ai biết, chẳng cần để tâm đến những lời bàn tán xôn xao của xã hội. Chính vì điều đó mà hai nhân vật Jekyll và Hyde vẫn được nhắc đến như những điển tích về đa nhân cách, hoặc về sự đối lập giữa bản năng nguyên thủy và quy chuẩn xã hội, về sự đấu tranh hai mặt thiện và ác trong mỗi con người.
Tuy nhiên, Jekyll ngày càng mất kiểm soát bản thể Hyde, mỗi khi bản ngã Jekyll trở nên yếu đuối, Hyde lại trỗi dậy mà không cần tới huyết thanh nữa; trong khi muốn trở lại làm Jekyll, ông vẫn phải tiêm thuốc giải – ý rằng sa ngã vào điều xấu rất dễ nhưng để thoát ra thì rất khó. Cuối cùng Hyde đã phạm đến tội ác lớn nhất – tội giết người và bị truy nã toàn quốc. Trớ trêu thay, nguyên liệu để chế thuốc giải ngày một khan hiếm, và Jekyll có nguy cơ mắc kẹt trong hình hài của Hyde mãi mãi. Không muốn chết trong bộ dạng của Hyde, ông dùng liều thuốc giải cuối cùng để trở lại thành Jekyll và tự sát.
Một số nhân vật comics nổi tiếng như Hulk của Marvel, Two-Face của DC cũng chịu ảnh hưởng mạnh mẽ từ hình tượng Jekyll & Hyde.