Hay còn được gọi là Trận Helm’s Deep, là trận đánh lớn đầu tiên trong giai đoạn Nhẫn Chiến đầy căng thẳng ở Trung Địa, diễn ra vào tháng 3 năm 3019 của kỷ Đệ Tam.
Vua xứ Rohan lúc bấy giờ là Theoden đã trở nên suy yếu và lẩm cẩm do sự thao túng của tên cận thần Grima Lưỡi Sâu – gián điệp của Saruman. Ông tin dùng Grima, để hắn lũng đoạn triều chính, trục xuất người cháu trai chính trực và cũng là người thừa kế của mình là Eomer ra khỏi vương quốc, các vùng biên giới Rohan thì liên tiếp bị đám Orc từ Isengard và đám người Dunlending xâm phạm… May thay, Gandalf Trắng đã dùng quyền năng của mình thức tỉnh Theoden và giúp ông thoát khỏi sự chi phối của Grima. Nhà vua trục xuất hắn và thống lĩnh quân đội đến phòng tuyến Isen, nơi thống chế vùng Mark là Erkenbrand đang phải đối chọi với đám Orc của Saruman. Đáng tiếc khi đến nơi thì phòng tuyến Rohan đã bị phá vỡ, quân của Erkenbrand đã phải rút chạy. Gandalf khuyên nhà vua dẫn quân và hộ tống người tị nạn đến Helm, còn ngay chính lão phù thủy thì một mình phi ngựa đi đâu đó chẳng ai được biết.
Pháo đài Hornburg trong quá khứ từng là nơi Helm Tay Búa – vị vua thứ 9 của Rohan tử thủ suốt nhiều tháng trời trước vòng vây của quân Dundlending, sau đó hi sinh trước cổng pháo đài. Vậy là sau hơn 200 năm, chính tại đây, người Rohan lại một lần nữa tạo nên một trận đánh hào hùng trong chương sử Trung Địa.
Đoàn người của vua Theoden bước qua cánh cổng tòa thành Helm chẳng được bao lâu thì kẻ thù đã tiến sát hào lũy. Đến đây, lại xin dành ra vài dòng mô tả để các bạn đọc có thể dễ dàng hình dung ra kết cấu của pháo đài Hornburg.
Tại vùng thung lũng Deeping Coomb, lọt thỏm ở phần phía Bắc của Dãy Núi Trắng, có 3 ngọn núi Thryhirne, được coi là điểm cực Bắc của dãy. Đứng ngay bên dưới chân 3 ngọn núi này là một khối đá cao lớn hiểm trở được gọi là Hornrock, pháo đài Hornburg (hay Helm), chính là được xây dựng trên khối đá này, 2 mặt dựa vào núi, một mặt thì được che chắn bằng Deeping Wall – một lớp tường thành cao và kiên cố, bề ngang dày đủ để 4 người đàn ông có thể xếp hàng ngang. Muốn tiếp cận pháo đài, cách duy nhất là đi qua cổng chính bằng một con dốc cao và hẹp. Ngay phía trước Hornburg, lại có một hào nước, khiến việc công thành càng thêm khó khăn.
Pháo đài rộng 3 lớp, gồm nhiều tầng. Trên cùng là nơi đặt chiếc tù và huyền thoại của vua Helm năm xưa. Mặt sau có cổng thoát hiểm, nối vào một công trình bí mật ăn sâu vào trong lòng dãy núi Trắng, đó là hệ thống Hang Động Lấp Lánh (Glittering Caves) khổng lồ và kì vĩ, gồm nhiều lối đi, nhiều hầm và buồng trú có thể sử dụng khi cần thiết. Có thể nói, pháo đài Hornburg là một cứ điểm chiến lược, hoàn toàn phù hợp cho việc phòng ngự.
Đại quân của Saruman, bao gồm Orc, Uruk-Hai và đám Dunlendings tấn công ngay trong đêm tối. Chúng dễ dàng vượt qua được hào nước và áp sát tường thành. Quân Rohan liên tiếp nã tên và giáo xuống khiến chúng chết như rạ. Nhưng với chiến thuật lấy thịt đè người, có ưu thế về quân số, những xác chết của đám Orc dưới chân tường thành vô tình trở thành một bậc thang giúp đồng đội chúng leo lên được Deeping Wall.
Những chiến tướng trong trận này như Aragorn, Eomer, Legolas, Gimli, Gambling Già… cùng toàn bộ quân lực đều được huy động hết lên tường thành tử thủ, đồng thời bảo vệ chặt chẽ lối cổng chính, không cho kẻ thù leo được lên con dốc dẫn đến cổng. Thế nhưng, họ đã bỏ quên một chi tiết, một “gót chân Achilles” của pháo đài Hornburg. Dòng suối Deeping Stream khởi nguồn từ đâu đó trên Dãy núi Trắng, chảy vắt qua Hornrock và xuyên qua tường thành, là nơi cung cấp nước ngọt vô tận cho cả pháo đài trong trường hợp bị vây hãm. Một lỗ ở chân tường thành được đục ra làm lối thoát nước cho dòng chảy, vô tình trở thành mắt xích dễ tổn thương nhất của cả pháo đài. Và mặc dù được một người đáng tin cậy như Aragorn phụ trách bảo vệ khu vực này, nhưng đám Orc, nhờ những trò quỷ thuật của Saruman, đã sử dụng những ngọn lửa ma thuật (hoặc thuốc nổ) để đục một lỗ hổng lớn nơi đây, giúp đám Orc tràn vào trong.
Mất vòng ngoài pháo đài, các lực lượng Rohan buộc phải rút lui vào các lớp thành bên trong. Đức vua Theoden quyết định mở đường máu xông ra quyết tử. Ông nói: “Kết cục chẳng còn xa. Nhưng ta sẽ không đón kết cục đấy ở đây, bị bắt như một con lửng già nằm trong bẫy…. Anh có đi cùng ta không, con trai của Arathorn? Có lẽ chúng ta sẽ mở một con đường hoặc sẽ làm nên một kết thúc xứng đáng được một bài ca – nếu còn ai sống sót để hát về chúng ta sau này.”
Vậy là, khi bình minh đến, vua Theoden ra lệnh cho thổi vang chiếc tù và Helm. Tiếng tù và rung động cả pháo đài khiến kẻ thù run sợ, còn các chiến binh Rohan thì như được tiếp thêm sĩ khí. Giữa những tiếng hét của binh sĩ, đức vua Theoden dẫn đầu đoàn kị sĩ xông ra, ngựa của ông trắng như tuyết, khiên của ông ngời ánh vàng, bên cạnh ông là Aragorn cùng các lãnh chúa khác. Ánh sáng tỏa khắp bầu trời, màn đêm tan biến.Thế như chẻ tre, đoàn kị binh của vua Theoden đánh dạt vòng vây lũ Orc, mở một con đường đến tận hào lũy.
Đang trong thế trận gay go, vào đúng giây phút sinh tử đó, họ bỗng nhìn thấy một kị sĩ trắng đứng trên triền núi, tỏa ánh sáng rực rỡ. Đó chính là Gandalf Trắng đã quay trở lại. Nhưng ông không đến một mình. Đằng sau ông, 1.000 chiến binh quả cảm của thống chế Erkenbrand vung gươm lao xuống. Có thêm tiếp viện, quân của vua Theoden cũng vững tin đánh ra, khiến kẻ thù bị rơi vào thế gọng kìm. Chúng sợ hãi, không còn hàng ngũ, tìm cách chạy thoát thân. Thế trận đã rõ ràng. Đám Orc và Uruk-Hai bị tiêu diệt không còn một tên. Đám lính Dunlandings run sợ đầu hàng, được tha chết với lời tuyên thệ không bao giờ được phép xâm phạm Rohan nữa.
Đức vua tập hợp quân đội, nhanh chóng hành quân đến Isengard để giải quyết Saruman nhưng thật bất ngờ, khi họ đến nơi, nơi này dường như vừa trải qua một trận đánh. Toàn bộ lãnh địa của Saruman ngập trong biển nước. Tộc Ent của rừng Fangorn đã cho thấy thiên nhiên có thể làm gì khi bị chọc giận. Vậy là Saruman đã bị đánh bại, quân đội của lão không còn là mối đe dọa đến Trung Địa, đồng thời liên minh của lão với Sauron cũng không thể diễn ra theo kế hoạch được nữa, quả là những tin tức tốt lành hiếm hoi trong thời kì này.
