Đây là loài sinh vật cổ xưa, được tượng trưng cho sự bất tử và tái sinh ( nghe tới đây hơi khó hiểu nhỉ ) tức là khi chết Phượng Hoàng sẽ được phục sinh từ đống tro tàn của mình . Nghe đâu giọt nước mắt của nó có thể chữa lành vết thương . Được miêu tả là 1 con chim với cái đầu gà và bộ lông vàng đỏ được cho là rất đẹp . Tuổi thọ của loài này được cho là ẩn số, có người nói vài nghìn năm, vài trăm năm,…. nhưng dù bao nhiêu tuổi thì nó lại tái sinh thành con mới thoy 
. Phượng Hoàng khi già sẽ tìm 1 cái hang to chui vào và tự ” hâm nóng ” cơ thể mình tới khi hóa thành tro và xuất hiện con chim non trong đống tro . Loài này thường làm tổ ở trên cao, có vẻ do sự kiêu hãnh của loài chim phượng hoàng nên mới không thích loài người thấy .
CÂU TRUYỆN VỀ PHƯỢNG HOÀNG .
Tại một khu làng nọ, có một người đàn ông nghèo khổ kiếm sống bằng nghề săn bắn. Hàng ngày, với một cung tên và vài mũi tên giắt trên lưng, anh ta vào rừng săn thú. Hôm săn được con nai, hôm săn được con thỏ, có hôm không săn được con nào. Cha mẹ đã lần lượt qua đời, anh bữa đói bữa no, một mình thui thủi trong túp lều tranh xiêu vẹo. Anh không có bạn và cũng không có người yêu. Dân trong làng ít ai màng đến một kẻ nghèo rớt mồng tơi ba đời như anh. Những cô gái không thèm đếm xỉa đến anh. Những chàng thanh niên không bao giờ han hỏi anh được một câu. Vì vậy, anh tự xem mình là một kẻ đã bị quên lãng và xa lánh những hội hè quây quần trong làng. Không ai nhọc lòng vì anh, người ta chỉ biết là sáng sớm anh lên rừng, chiều tà anh quay về, tối đến anh ở biệt trong túp lều. Hôm nào bẫy được con thú chi kha khá thì anh mới đem đi đổi lấy gạo và muối. Sống một cuộc đời cô đơn, những đêm anh bịnh, nằm rên hừ hừ, chỉ có bầy muỗi vi vo thương cảm.
Những kẻ nghèo đói thường hay mơ ước bắt được vàng để đổi đời. Anh thợ săn của chúng ta cũng không ngoại lệ. Đêm đêm, dưới ánh trăng ngà, anh lâm râm khấn nguyện. Anh mong có được một căn nhà rộng rãi, khang trang với một hồ nhung nhúc những con cá mập mạp và một sân vườn chật ních với những con vịt béo phì. Anh mong có được một cô vợ đẹp và ngoan. Anh mong có được những đứa con kháu khỉnh. Anh mơ nhiều lắm và xin nhiều lắm, nhưng dường như ông trời ở xa quá nên bấy lâu nay, tay trắng anh vẫn hoàn trắng tay.
Một hôm, như thường lệ, hừng đông vừa ló dạng, anh thui thủi lên rừng. Đi tới một con suối nhỏ, anh đặt một cái lờ bắt cá, định bụng chiều về sẽ có vài con cá nướng muối ăn cơm. Đoạn anh đi nhặt nhạnh vài nhánh cây đã chết khô để tối về có củi nhóm lửa thổi cơm và sưởi ấm. Đang loay hoay siết chặt những nhánh cây thành một bó, bỗng anh nghe đâu đây có tiếng kêu cứu. Ngẩng đầu lên nhìn quoanh quất, anh ngạc nhiên khi không thấy người nào hết, mà chỉ thấy dưới một thân cây cổ thụ bị ngã, một con chim phượng hoàng đang giãy giụa, thoi thóp.
Chim phượng hoàng kêu lên:
– Anh ơi, xin hãy cứu tôi! Tôi bị thân cây đè từ hừng đông đến giờ, tôi đau đến chết mất, mai mà có anh đi qua. Anh làm ơn cứu tôi, tôi sẽ không bao giờ quên ân sâu nghĩa nặng này!
Trố mắt ngạc nhiên và có phần hốt hoảng vì lần đầu tiên thấy một con vật biết nói tiếng người, anh thợ săn run run tiến đến gần phượng hoàng. Mắm môi mắm lợi nâng thân cây lên, anh gắng sức gồng trong khi chim phượng hoàng lê người ra.
Khi thoát chết rồi, phượng hoàng bảo:
– Anh thợ săn tốt bụng kia, anh đã cứu thoát tôi. Để đền ơn, tôi xin nguyện làm bất cứ điều gì anh sai khiến.
Anh thợ săn lau mồ hôi trán, nhìn phượng hoàng rồi rụt rè hỏi:
– Phượng hoàng biết nói tiếng người, ắt biết phép mầu nhiệm, phải không?
– Vâng, tôi biết
– Tôi là một kẻ rất nghèo, vì vậy, nếu phượng hoàng có phép màu, xin hãy cho tôi thật nhiều vàng bạc!
Phượng hoàng gật đầu, đáp:
– Được! Tôi sẽ cho anh nhiều vàng bạc. Anh có còn muốn gì thêm nữa không?
– Tôi rất cô đơn. Tôi muốn có một người vợ đẹp và ngoan hiền. Điều này không biết phượng hoàng có thể giúp tôi nổi không?
Phượng hoàng nghĩ ngợi hồi lâu rồi nói:
– Anh hãy nhắm mắt lại!
Anh thợ săn tuân theo.
Khi anh mở mắt ra, trước mặt anh là một cô gái đẹp tuyệt trần. Cô gái mỉm cười và cất tiếng nói trong trẻo:
– Như thế này hẳn vừa ý anh rồi nhỉ?
Anh thợ săn đỏ bừng mặt, lắp bắp:
– Xin lỗi, cô là ai?
– Tôi chính là chim phượng hoàng đây. Nếu anh không ngại, tôi xin suốt đời ở cạnh để chăm sóc cho ân nhân của tôi.
Thế là từ đó, phượng hoàng về sống bên anh thợ săn. Đúng như lời hứa, phượng hoàng trao cho anh nhiều vàng bạc. Có tiền, anh xây một căn nhà rộng, đào một ao cá sâu, nuôi một sân đầy vịt. Người trong làng kháo nhau chuyện anh làm giàu chỉ một nhưng chuyện anh có một cô vợ đẹp như tiên tới mười. Bỗng chốc, từ một kẻ vô danh tiểu tốt không ai đếm xỉa tới, anh thợ săn trở thành một người được trọng vọng trong làng. Những cô gái đua nhau liếc mắt đưa tình với anh. Những chàng thanh niên thì tranh nhau bắt chuyện. Anh đã không còn lẻ loi nữa. Người trên kẻ dưới trong làng, ai nấy cũng cảm thấy hãnh diện mỗi khi được anh giơ tay chào một cái, dù chỉ là một cái vẫy tay chào rất bình thường. Từ một tên mạt rệp một bước nên một kẻ giàu có nhất nhì trong làng, những gì anh ước nguyện giờ đã có trong tay. Thế nhưng, anh thợ săn của chúng ta vẫn cảm thấy hụt hẫng.
Ai cũng bảo anh ta thật may mắn có được người vợ đẹp chim sa cá lặn và lại hiền hậu, đoan trang. “Có một cô vợ như thế, hẳn anh không màng đến cái chi chi nữa nhỉ?”, người ta hay bảo anh. Anh chỉ cười mà không đáp. Vâng, phượng hoàng quả là một người vợ ít ai sánh bằng, nhưng bù vào những sự nổi bật của nàng là một điều mà Thượng Đế đã ban cho những người đàn bà khác, nhưng lại không cho nàng.
Đó là quyền mang nặng đẻ đau của một người phụ nữ. Nàng không thể sinh sản.
Ban đầu, vì bận choáng ngợp với sự lên đời bất thình lình, anh thợ săn đã không để ý đến chuyện đó. Anh cho là mình đã quá hạnh phúc và không cần đòi hỏi gì thêm nữa. Nhưng một thời gian sau, anh bắt đầu khao khát được có con. Anh muốn có vài đứa con trai để cùng chúng săn bắn, để bảo ban, nuôi dưỡng. Anh muốn được nhìn thấy chính anh nơi các con của mình. Anh muốn có người nối giòng, nối giống. Nhìn những đứa trẻ ngây ngô con nhà hàng xóm, lòng anh quặn thắt khi nghĩ tới phận mình suốt đời không thể nào có con. Tại sao ông Trời thương anh mà không thương cho trót? Nguyền rủa đấng tối cao, anh ngày một đâm ra chán nản. Nhà cao, cửa rộng không còn làm cho anh hãnh diện. Cô vợ xinh tươi, nết na không còn làm anh vừa lòng. Cuộc đời một kẻ lắm của thừa cơm là như vậy, họ nhìn chén cơm đầy nhưng thiếu miếng cá là ăn không ngon miệng, trong khi chén cơm đó là cả một bát vàng đối với một gã ăn xin.
Biết chồng thất vọng vì nhược điểm duy nhất của mình, nàng phượng hoàng một mực chiều chuộng anh thợ săn nhiều hơn. Được thể lấn lướt, anh ta trở nên quá quắt. Vin vào cái cớ “đời không còn gì để sống”, anh dìm mình trong rượu chè, cờ bạc, hút sách và gái.
Đồng tiền kiếm được một cách khó khăn thì người ta mới biết quí. Đằng này, gia sản của anh thợ săn đều do một tay phượng hoàng ban cho, vì thế anh không biết tiếc khi vung tiền qua cửa sổ mua vui. Bên những ả đào mơn mởn, huynh đệ ba hoa và rượu thịt phủ phê, anh thợ săn đã không còn nhớ cái thuở hàn vi đặt lờ bắt từng con cá. Anh đã không còn nhớ những đêm khuya lạnh lùng đơn chiếc không một vòng tay dịu dàng ấp ôm. Anh đã không còn nhớ kẻ mang ơn không phải là chim phượng hoàng, mà chính là anh.
Tiền bạc tiêu pha một cách nhanh chóng, trong chớp mắt, trong túi anh không còn một khoen. Thế là anh ra lệnh cho phượng hoàng làm phép màu biến ra thật nhiều vàng để anh phung phí tiếp. Trong nước mắt van lơn một cách vô ích, nàng phượng hoàng đau khổ chuyển người, hóa thành nguyên dạng chim phượng hoàng và rứt từng cọng lông đỏ rực từ thân mình xuống. Mỗi một cọng lông hóa thành một thỏi vàng sáng chóa.
Đối với một kẻ đã lâm vào con đường trụy lạc thì bao nhiêu tiền bạc ăn xài cũng thiếu. Những thỏi vàng biến đi nhanh như chúng đã đến. Thoạt đầu là vài tuần, sau thì cứ vài ngày là anh bắt phượng hoàng phải đưa vàng cho anh. Có nhiều hôm, nàng uất ức, nhất quyết không chịu đưa, thế là anh nổi đóa, nhảy chồm lên, đánh đập tàn nhẫn cho đến khi nàng đưa vàng ra mới thôi. Trong cơn tuyệt vọng và nhức nhối, nàng ước chi năm xưa, nàng bị cây cổ thụ đè chết còn hơn là bây giờ, bằng sự tàn nhẫn của chồng, nàng sẽ phải chết dần chết mòn theo năm tháng.
Sự đau khổ của phượng hoàng tưởng chừng đã lên đến tột đỉnh thì anh thợ săn đường hoàng đem về nhà một cô vợ thứ.
– Nàng đừng có nhìn tôi như thế! Tôi cần người nối dõi mà nàng thì đời kiếp nào sẽ sanh được cho tôi một thằng cu!?! Gắng mà sống cho hòa thuận với vợ sau của tôi đấy!
Bàng hoàng trước sự trơ trẽn của chồng, của người mà từ trước đến nay nàng đã ngậm đắng nuốt cay để đền ơn đáp nghĩa, trong câm nín, phượng hoàng khóc những giọt nước mắt nóng hổi.
Nàng biết đã đến lúc mình cần phải làm chuyện mà trái tim bao lâu nay không cho phép.
Sáng hôm sau, trong lúc rửa mặt, anh thợ săn bỗng giật bắn người khi nghe tiếng gọi giật ngược của cô vợ thứ từ phòng ngủ của phượng hoàng.
“Con chim phượng hoàng khốn nạn, chưa gì mà đã giở trò ma mãnh để uy hiếp vợ sau của tao! Nó quên nó không phải là con người. Đúng là đồ súc vật! Để tao đập cho mày một trận chừa cái tật đỏng đảnh!” Sôi ruột sôi gan, anh xông ra, lăm lăm trong tay cây chổi quét nhà, định bụng đánh phượng hoàng một trận đòn nhớ đời.
Trước mắt anh, người vợ thứ đang đứng yên, trong tay cầm một lá thư, hai mắt thị dán chặt vào những dòng chữ trên giấy. Nét chữ của phượng hoàng. Không thấy bóng dáng phượng hoàng đâu, chỉ thấy dưới đất một đống tro tàn. Bên trong đám tro là một vật gì đó nho nhỏ đang thoi thóp. Anh thợ săn bước đến, nhìn xuống. Trái tim anh thắt lại.
Truyền thuyết của loài chim phượng hoàng hiện lên trong trí anh.
Truyền thuyết nói rằng, loài chim phượng hoàng khi chết đi sẽ biến thành một ngọn lửa tự thiêu cháy mình.
Và, từ trong đống tro tàn ấy, một sinh linh mới sẽ được chào đời.
