Đây là tác phẩm văn học về một người đàn ông ngạo mạn đã lập khế ước với Quỷ Vương. Huyền thoại Faust được dựa trên truyền thuyết về Theophilus và được phổ biến rộng rãi ở khắp châu Âu trung cổ. Nó được xuất bản thành tiểu thuyết vào giữa những năm 1500 sau cải cách kháng nghị.
Faust, con trai của một người nông phu, sinh ra tại Roda, Weimarr, Đức. Anh ta được nuôi dạy trong một gia đình Công Giáo. Faust có trí thông minh tuyệt vời và nhận được bằng học giả thần học. Nhưng anh ta rất hão huyền và kiêu ngạo, nuông chiều thói tham lam và dục vọng của mình.
Faust bắt đầu tập tành với ma thuật. Một đêm, anh ta tới giữa ngã tư đường trong rừng, vẽ một vòng tròn phép và triệu hồi Quỷ Vương. Quỷ Vương xuất hiện dưới hình dáng con con điểu sư hoặc rồng, sau đó là một luồng sáng lơ lửng, rồi tới một người đang bốc cháy, cuối cùng là một thầy dòng Francis, hỏi Faust anh ta muốn gì. Faust thuyết phục con quỷ tới nhà mình vào sáng hôm sau.
Tới buổi tối, Faust đồng ý ký một khế ước với Quỷ Vương. Hắn thỏa thuận ba điều:
Faust sẽ trở thành tài sản của Quỷ Vương sau một số năm nhất định.
Anh ta sẽ ký một bản thỏa thuận để giao ước có hiệu lực bằng máu của mình.
Anh ta sẽ từ bỏ niềm tin nơi Cơ Đốc và thách thức mọi tín đồ khác.
Để trao đổi, Quỷ Vương sẽ lấp đầy mọi tham vọng trong trái tim Faust, ban cho anh ta cơ thể và sức mạnh của một linh hồn. Với bản tính kiêu ngạo, Faust cho rằng Quỷ Vương chẳng tồi tệ như người ta đồn đại.
Vì thế mà Faust đã bắt đầu mối quan hệ với Mephostophiles, kẻ hắn thường gọi đến hàng ngày trong lúc học tập. Con qủy luôn xuất hiện dưới hình dáng thầy dòng. Mephostophiles dâng cho Faust những món sơn hào hải vị và rất nhiều phụ nữ.
Faust cũng hỏi con quỷ các câu hỏi về thế giới này, thiên đường và địa ngục, và cấp bậc của những con quỷ sẽ như thế nào sau sự kiện sa ngã của Lucifer.
Gần tám năm trôi qua, một ngày Faust yêu cầu Mephostophiles triệu hồi chủ nhân của hắn, Belial, nhưng thay vì đó Beelzebub đã xuất hiện. Faust muốn được xuống địa ngục một chuyến để tham quan. Beelzebub liền trở lại với một chiếc ghế bằng xương và kéo Faust đi.
Có vẻ như Faust đã thiếp đi, khi anh ta tỉnh dậy thì nhận ra mình đang ở vực thẳm, nơi đầy những con vật dị dạng, mùi lưu hùynh hôi thối, động đất, sét, lửa, và hơi nóng khủng khiếp. Anh ta cũng nhìn thấy nhiều người nổi tiếng, cả giới hoàng gia, đang phải chịu đựng cái nóng này. Faust sau đó trở lại giườn ngủ của mình, nhưng anh ta chắc chắn rằng mình không thể chịu nổi sự đày đọa của địa ngục.
Faust mong muốn được nhìn thấy thiên đường, và một cỗ xe được hai con rồng kéo xuất hiện, đưa anh ta lên bầu trời, tận 47 dặm giữa không trung. Hắn nhìn xuống trái đất, và sau đó được đưa tới thiên đàng.
Năm thứ 16 làm tôi tớ cho Qủy Vương, Faust thực hiện một chuyến hành hương tới Rome, nơi anh ta ăn tối với Giáo hoàng và ăn trộm chiếc ly thánh và gậy thánh của ngài. Anh ta sau đó đã tới Constantinople và thăm vị hoàng đế Thổ Nhĩ Kỳ.
Faust có vài cuộc phiêu lưu khác, trong đó có cuộc gặp gỡ với hoàng đế Charles V và công tước vùng Bavaria.
Faust tham gia một nhóm học sinh bằng cách nhờ Melphostophiles triệu hồi nàng Helen thành Troy.
Sau khi Faust dành 19 năm với quỷ dữ, một người đàn ông cố thuyết phục Faust cải tà và quay lại với Cơ Đốc, nhưng Faust đã tuyên thệ lại giao ước quỷ dữ của mình bằng cách viết một bản khác bằng máu. Anh ta tuyên bố rằng trong 5 năm nữa, Lucifer hoàn toàn có mọi quyền với anh ta.
Faust triệu hồi Helen hết lần này tới lần khác và bắt đầu sống cùng nàng. Năm thứ 23 của giao ước, nàng có thai và sinh một đứa con trai, Faust đặt tên là Justus Faustus.
Khi Faust 24 tuổi và hạn chót sắp tới, hắn ra một ý định. Khi cái chết của anh ta đang cận kề, anh ta trở nên tuyệt vọng và sợ hãi cho số phận của mình. Anh ta bắt đầu hối tiếc vì đã giao ước. Anh ta gọi những học trò của mình vào đêm trước hạn giao ước để ăn tối và tập trung ở một lữ quán tại thị trấn nọ, bắt các học trò phải đi theo con đường tốt.
Buổi tối trước nửa đêm và một giờ, có cơn bão lớn nổi lên. Một bài hát quái đản vang lên trong lữ quán, cùng với tiếng khóc của Faust. Những học trò kinh hãi nhìn vào phòng anh ta.
Sáng hôm sau, Faust đã biến mất. Nhưng một cảnh tượng hãi hùng đã đập vào mắt các học trò:
“Phòng khách vương đầy máu. Não dính lại trên tường khi một người bạn tới kéo anh ta ra. Ở đây cặp mắt, chỗ kia vài cái răng. Quả là một cảnh tượng hãi hùng. Những học trò bắt đầu cầu nguyện và khóc lóc cho anh ta, tìm những phần cơ thể còn lại ở khắp nơi. Khi tới gần một đống phân, họ tìm thấy xác anh ta. Đó là một cảnh cũng khiếp để chứng kiến, vì đầu và xương sườn vẫn còn co giật.”
Helen và Justus đã mất tích, không bao giờ quay trở lại nữa.
Những học trò xin phép được chôn xác Faust trong làng. Họ tìm thấy những bản ghi chép của Faust về tất cả những gì đã xảy ra với anh ta – một bài học để cảnh báo con người trước hậu quả của việc giao du với Quỷ.
Câu chuyện về Faust có nhiều phiên bản và càng lúc càng dài hơn theo thời gian. Với Faust, chẳng có cách nào để tha thứ; một khi giao ước với quỷ được lập, ắt phải trả giá. Những câu chuyện khác về giao ước với quỷ vẫn cho phép được hối cải, tha thứ, đặc biệt nhờ tới sự can thiệp của Đức Mẹ Đồng Trinh Mary.
